Duurzaam = bewust
Duurzaam consumeren is bewust consumeren, stilstaan bij wat we echt nodig hebben en weten wat we kopen. Als we over ons consumptiegedrag nadenken, beseffen we dat het vaak anders kan.
Grofweg onderscheiden we twee manieren van duurzaam consumeren: consuminderen (minder consumeren) en consumanderen (anders consumeren).
Consuminderen
Bewust consumeren kan bijvoorbeeld door minder te consumeren en dat doe je zo:
- Is de aankoop echt noodzakelijk?
- Kan ik niet lenen bij buren, vrienden of familie? Heb je trouwens al gehoord van LETS (Local Exchange Trading System)? Ja hoor, ook in jouw buurt zijn LETS-groepen actief: www.letsvlaanderen.be en www.pollekesland.be
- Heb je een toestel nodig voor éénmalig of occasioneel gebruik? Ga dan naar een verhuurbedrijf.
- Heb je beslist om toch iets aan te kopen? Neem dan eerst een kijkje op de (online) tweedehandsmarkt. In jouw gemeente is kringwinkel De Cirkel actief: www.de-cirkel.net
- Heb je iets dat stuk is of niet goed meer werkt? Gooi het niet weg, maar laat het herstellen, bijvoorbeeld in een Repair Café www.repaircafe.be.
Consumanderen
Is de aankoop van een nieuw product echt noodzakelijk, dan geven we graag per productcategorie een overzicht waarop je kan letten om een zo duurzaam mogelijke aankoop te doen:
Cosmetica
Het COSMOS-label is een certificering volgens de internationale COSMOS-standaard of de particuliere Ecocert-standaard die natuurlijke of biologische cosmetica aangeeft.
Alle producten die met het Ecocert-logo op de markt worden gebracht zijn gecontroleerd van samenstelling tot verwerking en verpakking. Consumenten krijgen dus transparante informatie over het gehalte aan natuurlijke en biologische ingrediënten die op de producten worden weergegeven.
Schoonmaakproducten
Wil je milieuvriendelijk schoonmaken, respecteer dan de aangegeven dosering en kies zoveel mogelijk voor milieuvriendelijke producten. In Europa bestaan er drie ecolabels van ISO 14024 type I. Het EU Ecolabel, het Nordic Ecolabel en het Blaue Engel label. Specifieke productcategorieën waartoe biogebaseerde producten onder deze labels behoren zijn smeermiddelen, sanitaire producten, wegwerpartikelen voor levensmiddelen en kantoormaterialen.
Kledij
Voor kleding en textiel gemaakt van biologische en/of fairtrade vezels, zoals biologisch katoen, bestaan er verschillende keurmerken. Koop je kleding met deze labels, dan kan je ervan uitgaan dat de kleding milieuvriendelijk geproduceerd is in goede arbeidsomstandigheden.
GOTS label: Label voor biokatoen, milieuvriendelijk geproduceerd in goede arbeidsomstandigheden
Fair Wear Foundation (FWF): Kledingproducenten lid van de Fair Wear Foundation (FWF) maken kleren in goede arbeidsomstandigheden
Duurzaam geëxploiteerd hout
Hout laat zich als grondstof gemakkelijk bewerken en hergebruiken, en is volledig biologisch afbreekbaar. Toch kent houtgebruik een enorm nadeel: jaarlijks verdwijnt 13 miljoen hectare bos.
Het FSC-label garandeert de duurzame oorsprong van het hout.
PEFC is een paraplu van nationale keurmerken. Maar niet elk land is even streng…
Milieusparend papier
Let bij de aankoop van nieuw papier op de aard van de verwerkte papiervezels (% gerecycleerd) en de bleekmethode (zonder chloor(derivaten)).
Gerecycleerde papiervezels verdienen de voorkeur. Ze verminderen de afvalberg, er zijn geen nieuwe grondstoffen nodig, minder energie, enz.
Verse vezels komen best van bossen die op een duurzame manier beheerd worden volgens de criteria van het FSC-label.
Duurzaam speelgoed
Duurzaam speelgoed is speelgoed dat gemaakt wordt van natuurlijke materialen, zoals o.a. hout. Omdat hout van zichzelf al een stevige basis biedt, zal het langer duren voor er iets aan kapot gaat.
Fabrieken vervuilen bovendien minder bij de verwerking van hout dan bij de verwerking van kunststof of plastic.
Natuurverven
Natuurverf bestaat voor het overgrote deel uit plantaardige of minerale grondstoffen die grotendeels hernieuwbaar of onuitputtelijk zijn, goed afbreken en veel gezonder zijn dan traditionele verven.
Verven met het Naturepluslabel voldoen aan de strengste milieu- en gezondheidscriteria. Hoewel ze nog steeds synthetisch kunnen zijn, zijn de verven met het Milieukeur een stuk milieuvriendelijker.
Milieuvriendelijke voertuigen
Auto’s veroorzaken heel wat luchtvervuiling. Hun emissies zijn mee verantwoordelijk voor het broeikaseffect, de ozonproblemen en de verzuring van het milieu.
De Ecoscore kan je helpen bij de keuze van je wagen: hoe hoger de ecoscore, hoe milieuvriendelijker het voertuig. Je kan je ecoscore berekenen op www.ecoscore.be
De overheid stimuleert het gebruik van zuinige wagens door belastingvoordelen of een korting.
Energiezuinige huishoudapparaten
Wanneer je een huishoudtoestel koopt, hou dan ook rekening met de verbruikskosten van energie en water, die behoorlijk kunnen oplopen. Let daarom op het energielabel.
Met dat label worden de toestellen ingedeeld in zes klassen, van energiezuinig (A) tot extreem energieverspillend (G).
Vis
De viswijzer geeft weer welke vissoorten op een duurzame manier gevangen worden. Kies steeds voor vissoorten met het ASC- of MSC-keurmerk (verantwoorde kweek of duurzame visserij)
Herbruikbare luiers
De moderne katoenen luiers belasten het milieu veel minder (extra wasbeurten inbegrepen). Met katoenen luiers beperk je het afval tot de papieren inleg. Zelfs die inleg kan gecomposteerd of in het toilet gegooid worden.
Duurzame dienstverlening
Meer en meer zie je dienstverlenende bedrijven inzetten op duurzame diensten. Ze werken vaak in een beperkte regio en beperken zo het transport. Daarnaast letten ze extra op de keuze van hun materialen en producten. Denk hierbij aan de ruitenwasser die zich met de bakfiets verplaatst en ecologische schoonmaakproducten gebruikt; de tuinarchitect die enkel inheemse planten gebruikt om wilde, bijvriendelijke tuinen te ontwerpen.
Tips!
- Bereken je eigen ecologische voetafdruk via de website van WWF.
- Door kraantjeswater te drinken kan jaarlijks 23 miljoen ton glasafval en 26 miljoen ton plasticafval in de wereld vermeden worden.
- Reis milieubewuster. Vliegverkeer veroorzaakt ongeveer 10% van de uitstoot van broeikasgassen. Vliegen is daarmee de meest milieubelastende vorm van reizen. Neem je toch het vliegtuig? Informeer of je je CO2-uitstoot kan compenseren.
- Vermijd het kopen van voorverpakte voedingsmiddelen en sla geen grote voorraad aan voedingsproducten in. De kans bestaat dat je dan vervallen producten moet weggooien.
- De Openbare Vlaamse AfvalMaatschappij wil samen met ons streven naar minder afval en een propere bodem in Vlaanderen. Meer info op www.ovam.be
- Geniet van toeristische activiteiten vlakbij huis. Fiets de Fair Trade Ecocyclo in je gemeente. Via de bekende fietsknooppunten verken je de mooiste plekjes van de regio met onderweg een bezoek aan tal van ecovriendelijke bezienswaardigheden.